Door Chantal van Wees
Voor de één de ultieme kick, voor de ander een ware nachtmerrie: het beklimmen van de beruchte Noorse klif de Preikestolen laat in ieder geval niemand onberoerd.
Heeft iedereen regenkleding mee?”, vraagt gids Saskia terwijl ze naar de donkere wolkenmassa tussen de kliftoppen staart. Gespannen neemt iedereen nog één keer de benodigdheden voor de klim door. Regenkleding? Check. Goed ingelopen bergschoenen? Check. Heldenmoed? Mwa.
Het beklimmen van de Preikestolen, of Preekstoel, is nou eenmaal geen kattenpis. De klif torent meer dan een halve kilometer (604 meter) boven het donkere water van de Lysefjord uit en dankt zijn naam aan de vorm. Al zou alleen een reus er kunnen preken, want vanaf beneden is een mens op de top niet meer dan een speldenknop.
Om op de platte, rechthoekige top te komen, moet je twee uur klimmen over rotspartijen. Slechts op één plek is er ter beveiliging een ketting aan de rots bevestigd, de rest is ’puur natuur’ gehouden. Geen relingen dus, ook niet op de winderige top.
Het regent flink op het bijna verticale beginstuk van de route. „Dat heeft een voordeel”, vindt Saskia. „Er zullen niet zoveel medeklimmers zijn.” Nadelen zijn er ook. Je wordt niet alleen zeiknat, maar de rotsen worden spekglad, zodat je het gesteente met voeten én handen te lijf moet gaan. Saskia last regelmatig een pauze in om een slok water te nemen en een stuk chocola te eten. „Als je te lang achter elkaar klimt, word je duizelig en kan het misgaan”, zegt ze. Ook zonde, want tijd voor de adembenemende vergezichten, bossen en watervallen heb je niet, als je alleen maar bezig bent te bedenken níet naar beneden te storten. De gelukzalige twinkel in de ogen van enkele afdalers moedigt aan om door te gaan.
Eenmaal over de helft maakt de steilheid plaats voor een hoogland met bergmeren die glooiende rotsen weerkaatsen. En dan komt het: de rand waar de kliffen ophouden en honderden meters lager de Lysefjord zichtbaar wordt. Vlak voor je op de Preikestolen bent, moet een twee meter lange richel overwonnen worden, die smaller is dan een bergschoen. Daarnaast gaapt de afgrond je tegemoet, maar: géén ketting, géén reling. Hier moet jij je aan je eigen evenwichtsgevoel en koelbloedigheid vasthouden. Tip: beeld je in dat het prachtige uitzicht naast je een Ikeaposter is.
Als je hier niet voortijdig het einde van je leven in valt, heb je het doel bereikt: je staat op de Preikestolen! Als je het zover hebt gered, kun je niet met je rug tegen de rotswand blijven staan. Dus vecht je tegen de windvlagen en stap je over de scheur die dwars over het plateau van de Preikestolen loopt. Onderzoekers beweren dat de rots gaat afbreken, maar pas over honderden jaren.
Er zijn mensen die bungelend met hun benen over de rand op hun gemak een broodje wegkanen alsof ze in een kantine zitten. Anderen liggen plat op hun buik de duizelingwekkende diepte in te turen. Een enkele macho hangt zo ver over de rand, dat je maag er van omdraait.
Noorwegen houdt het aantal levens dat de Preikestolen eist, geheim, maar je hoeft geen wetenschapper te zijn om te beseffen dat hier weleens wat misgaat. Dus blijft een normaal denkend mens pakweg een meter bij de rand vandaan en kijkt. Het uitzicht is één van de meest spectaculaire dat je ooit zult zien. De duizelingwekkende hoogte vanwaar je niets dan ongerepte, woeste natuur ziet, roept een gevoel op van nietigheid, van doodsangst én van leven tot in je tenen.
De terugtocht wordt ingezet, maar niet voordat je op de foto bent gegaan als bewijs voor het thuisfront dat je vet stoer bent. Dat net gezwollen ego krijgt een deuk als de eerste tegenliggers passeren: een Noors echtpaar van in de tachtig. Langzaam maar trefzeker stappen de bejaarde berggeiten omhoog. Als niet veel later een stel kinderen naar boven holt, gevolgd door een moderne Viking met een baby op zijn rug, slaat de twijfel toe. Wie is hier gek? Laten we het er op houden dat Noren iets meer gewend zijn aan hoogtes.
Lees hier het Sp!ts reisartikel Angst en beven op de Preikestolen
Chantal van Wees 